‘I would like to begin by acknowledging and paying respect to the traditional owners of the land on which we meet; the Gadigal people of the Eora Nation. It is upon their ancestral lands that the University of Sydney is built.’
Eerst wist ik niet zo goed wat het betekende als mijn docenten of medestudenten een acknowledgement uitspraken, maar al snel liet het mij niet meer los. Overal waar ik loop, alle plekken die ik bezoek en alle mooie dingen die ik doe: het speelt zich af op Aboriginal land. En ondanks alles is het dat nog steeds: Aboriginal land. Mijn docent vertelde in college dat ze niet zo houdt van de term Aboriginal. Liever noemt ze zichzelf Wiradjuri. Maar ja, wie weet nou wat dat betekent.
‘Aboriginal’, weet ik nu, is een term die de Engelsen ten tijde van de kolonisatie hebben bedacht voor alle ‘inheemsen’. Het is alsof iemand mij aanspreekt als Europeaan, terwijl ik me vooral Nederlander voel en me tegelijkertijd afvraag of diegene dan denkt dat ik ook Italiaans, Grieks, Spaans of Portugees spreek. Maar je hebt helemaal geen idee van die verschillende talen en culturen, denk ik dan, voor jou klinkt het allemaal hetzelfde.
‘You think the only people who are people, are people who look and think like you. But if you walk the footsteps of a stranger, you’ll learn things, you never knew you never knew.’
De kolonisten hadden geen idee van de verschillende volken die Australië kende. De op-twee-na oudste samenleving op aarde, maar ze werden niet als zodanig gewaardeerd. If only. Het waren inheemsen, primitievelingen met een brabbeltaal en weinig kleren. Niks verschillende naties en stammen met een eigen geschiedenis, taal, cultuur, onderlinge relaties en verhoudingen. Niks Wiradjuri, Banjalang, Kamilaroi en ga zo maar door. Het waren Aboriginals, inheemsen met een taal die we niet verstaan. De meesten stierven aan door de kolonisten meegebrachte ziektes, anderen werden gedood en de rest werd in een reservaat gestopt. Wie is er dan primitief en ongeschoold… Met de bijbel in de hand werd aan de overlevenden uitgelegd hoe je wél moest leven. Spreek Engels, lees, schrijf, draag onze kleren, heb uw naasten lief, en gij zult niet doden. Verwarrend als het klimaat nog nooit heeft gevraagd om meer dan een warm kleed in de winter, je al vier van de 500 talen van je continent spreekt en je de enige bent van je familie die nog leeft.
‘You think you own whatever land you land on, the earth is just a dead thing you can claim. But I know every rock and tree and creature, has a life, has a spirit has a name.’
Pocahontas, how you are right. Al heeft ze het over Amerika en niet over Australië, de inhoud van de zin is minstens zo toepasselijk. De cultuur van de eerste mensen van Australië is onmogelijk te generaliseren, maar ze hadden wel één grote gemene deler. Ze leefden met de natuur. En niet op een primitieve, door het Westen geromantiseerde, zorgeloze en gedachteloze manier. Generatie op generatie werd de taak overgedragen voor het land, de dieren en medemensen te zorgen, met de bijpassende kennis om dit te kunnen doen. Ingewikkelde familiebanden zijn onlosmakelijk verboden met de omgeving. Eeuwenoude kennis over het bewerken van land zonder het uit te putten en het jagen op dieren zonder de balans te verstoren werden via verhalen en liederen overgeleverd. Je bent ‘zorgdrager’ voor een land. Geen ‘eigenaar’. Maar dat snappen we in het Westen niet.
Ik weet dat ik pas net met deze blog ben begonnen en mijn schrijfstijl nog heel wat verbetering kan gebruiken, maar dit keer gebruik ik bewust de tegenwoordige en verleden tijd door elkaar. ‘We were here, we are still here, and we are not going anywhere,’ zo benadrukte mijn docent de continuïteit van haar volk en cultuur. Er waren geen Aboriginal people, er zíjn. Steeds meer first people die nog sterk verbonden zijn met hun taal en cultuur dragen hun kennis over aan mensen die proberen weer contact te maken met hun taal en cultuur. Dit is ze door de overheid tot 2008 haast onmogelijk gemaakt. Pas toen werd er een nationaal excuus gemaakt door de toenmalige Australische president voor al het onrecht dat de oorspronkelijke bevolking is aangedaan, en met name aan ‘the stolen generation’; de indigenous Australians die tussen 1910 en 1970 uit hun huis werden gehaald om door witte mensen te worden opgevoed. Dus nee, ‘dat van die Aborginals’ is niet lang geleden.
Sinds het excuus vanuit de overheid worden er veel stappen gemaakt. De verhalen van the first peoples krijgen een plek in de samenleving en op de universiteit waar ik les heb mogen krijgen. Eeuwenoude astrologische wetenschap en kennis over de natuur wordt geïmplementeerd in de Westerse wetenschap. En dat is hard nodig in het Australië dat elk jaar grotere branden moet blussen en desondanks niet genoeg prioriteit geeft aan klimaatbeleid. Waren we maar wat meer zorgdragers.
‘But a tiny voice whispers in my mind ‘you are lost, hope is gone, but you must go on and do the next right thing”.
Die acknowledgement of country waar ik mee begon: het zijn geen lege woorden die een soort erkenning moeten vormen voor dat wat nooit kan worden teruggedraaid, geen heling van wonden die te diep zijn om te genezen. Nee, een acknowledgement is een eeuwenoud gebruik waarbij je respect toont aan de zorgdrager van het land en toestemming vraagt te doorkruisen of te bezoeken. Zie het als een verbaal visum. Het wordt nu gebruikt om eindelijk erkenning te geven aan de first peoples, iets wat heel lang geleden van pas was gekomen. Zoals Elsa zegt in Frozen 2; you must go on and do the next right thing.
Meer leren over Indigenous Australia? De Universiteit van Sydney stelt een gratis online module beschikbaar over onder andere de sociale en culturele structuren van Indigenous Australia en de onlosmakelijke verbondenheid er van met de natuur. Het is prachtig, toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is, en een zeer goed en leerzaam tijdverdrijf voor in isolatie.
Comentários